Narodowy spis powszechny ludności i mieszkań w 2021 r.

Spis jest obowiązkowo przeprowadzany we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej – zgodnie  z kalendarzem i standardami UE. Obowiązek udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi wynika z art. 28 ust. 1 ustawy o NSP 2021.

Dane zebrane w ramach narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań przetwarzane są:

- w celu statystycznym, obejmującym przeprowadzenie spisu powszechnego, o którym mowa w art. 25 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 roku o statystyce publicznej (Dz. U z 2020 r. poz. 443)

oraz

- w celu wykorzystania do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do tworzenia i aktualizacji przez Prezesa GUS operatów statystycznych, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 (Dz. U. z 2019 r. poz. 1775 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o NSP 2021”.

Więcej informacji na temat przetwarzania danych, wraz z klauzulą RODO, znajduje się na stronie RODO a spis powszechny 

Spisowi podlegają następujące grupy ludności:

- Obywatele Polski mieszkający w Polsce mający miejsce zamieszkania (rozumiane jako miejsce zameldowania stałego lub czasowego, bądź jako miejsce zamieszkania stałe lub czasowe) w mieszkaniach, zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami lub obiektach zbiorowego zakwaterowania,

- cudzoziemcy mieszkający w Polsce na stałe oraz przebywający w Polsce czasowo (bez względu na to czy są zameldowani, czy nie) w mieszkaniach, zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami lub obiektach zbiorowego zakwaterowania,

- Polacy, przebywający za granicą (bez względu na okres przebywania), którzy nie wymeldowali się z pobytu stałego w Polsce w związku z wyjazdem na stałe za granicę,

- osoby bezdomne bez dachu nad głową – obywatele polscy i cudzoziemcy,

a także:

- mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania oraz zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.

Spisem nie obejmuje się natomiast:

- szefów oraz cudzoziemskiego personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych, członków ich rodzin oraz innych osób korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych,

- mieszkań, budynków, obiektów oraz pomieszczeń będących własnością przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych.

Metody przeprowadzania spisu:

1. samospis internetowy, przeprowadzany za pośrednictwem interaktywnej aplikacji dostępnej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego, zwanego dalej „samospisem internetowym”; 
2. wywiad telefoniczny przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego;
3. wywiad bezpośredni przeprowadzany przez rachmistrza spisowego; 
4. wywiad telefoniczny „Spis na żądanie” przeprowadzany przez rachmistrza telefonicznego z respondentem, który zadzwoni na infolinię spisową i wybierze kanał „Spisz się przez telefon”.

We wszystkich ww. metodach do zbierania danych wykorzystywana będzie wyłącznie interaktywna aplikacja formularzowa.

Niemożność udziału w spisie

Osoba fizyczna objęta spisem powszechnym, która nie może dopełnić obowiązku przeprowadzenia samospisu internetowego, w szczególności ze względu na stan zdrowia lub uzasadniony interes tej osoby, zgłasza ten fakt służbom statystyki publicznej, telefonując na numer infolinii spisowej 022 279 99 99, nie później niż do dnia 31 sierpnia 2021 r.

Odmowa spisu przez respondenta

Osoba fizyczna objęta spisem powszechnym nie może odmówić przekazania danych w ramach spisu powszechnego z zastosowaniem metody wywiadu bezpośredniego lub metody wywiadu telefonicznego.  W przypadku, gdy respondent zdecydowanie odmawia wykonania obowiązku spisowego,  informowany jest Zastępca Wojewódzkiego Komisarza Spisowego we Wrocławiu (Dyrektor Urzędu Statystycznego we Wrocławiu) oraz Policja, do której przekazywane jest  zawiadomienie o odmowie, z dołączoną odmową i zebranym materiałem w sprawie. Odmowa udzielenia odpowiedzi pociąga za sobą skutki prawne przewidziane w przepisach art. 57 ustawy o statystyce publicznej: „Kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, podlega grzywnie.”

Podanie danych niezgodnych z prawdą

Zgodnie z art. 28 ust.1 ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. „Osoby fizyczne przekazujące dane w ramach spisu powszechnego są obowiązane do udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi w zakresie informacji określonych w załączniku nr 1 do ustawy”.

Podanie danych nieprawdziwych skutkuje sankcjami prawnymi określonymi w art. 56 ustawy o statystyce publicznej „1. Kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne niezgodne ze stanem faktycznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 2.W wypadku mniejszej wagi sprawca podlega grzywnie.”

Należy również zwracać uwagę na telefony, w których osoba podszywająca się pod rachmistrza, prosi o podanie danych na temat dowodu osobistego.

Uwaga! Jest to oszustwo! Rachmistrz nie jest uprawniony do pozyskiwania informacji na temat serii i nr dowodu osobistego, czy numeru paszportu w wywiadzie telefonicznym.

Wszelkie tego typu sytuacje należy zgłaszać organom Policji.

Tożsamość rachmistrza można sprawdzić na infolinii spisowej: 22 279 99 99 a po 4 maja również poprzez dedykowaną aplikację dostępną na stronie https://rachmistrz.stat.gov.pl/formularz/. Respondent w trakcie wywiadu ma możliwość potwierdzenia tożsamości rachmistrza  wprowadzając informacje, które uzyska od rachmistrza tj. jego imię, nazwisko oraz 3 wybrane cyfry identyfikatora z pozycji wylosowanych przez system.
Identyfikator ma 15 znaków łącznie z „/” – te znaki (na pozycjach 8 i 10) nie podlegają losowaniu. Jeżeli respondent prosi o podanie cyfr 1, 2, 6 – to należy wpisać pierwszą, drugą i szóstą cyfrę identyfikatora. Np. dla identyfikatora 3023062/3/00999 – będzie to 3, 0, 6. Jeżeli system wylosuje np. 5, 9, 13 – to w pola formularza należy wpisać 0, 3, 9  -  3023062/3/00999.

Zakres informacji zbieranych w NSP zawiera załącznik nr 1 do Ustawy o Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań

Szczegółowe informacje na temat spisu znajdują się na stronie: https://spis.gov.pl/

Lista pytań w NSP 2021